همه سازمان‌ها و بنگاه‌های ایرانی که در زمینه‌های مختلف فعالیت می‌کنند، می‌توانند متقاضی جایزه ملّی تعالی سازمانی باشند.
این جایزه به تفکیک در پنج بخش ذیل اعطا می‌شود:
1. بخش ساخت و تولید
2. بخش خدمات
3. بخش سلامت
4. بخش آموزش
5. بخش عمومی و غیرانتفاعی
هر یک از بخشهای پنج گانه فوق نیز می‌توانند در دو گروه "سازمانهای کوچک و متوسط" و "سازمانهای بزرگ" تقسیم‌بندی شوند که متناسب با تعداد کارکنان آنها این تقسیم‌بندی صورت می‌پذیرد.
سازمانهای با تعداد کارکنان 150 نفر یا بیشتر در گروه سازمانهای بزرگ و سازمانهای با تعداد کارکنان کمتر از 150 نفر، در گروه سازمانهای کوچک و متوسط قرار می‌گیرند.
ملاک محاسبه تعداد کارکنان، میانگین شاغلین سازمان در سه ماهه اول دوره اعطای جایزه است.
در ادامه هر کدام از بخشهای فوق الذکر به طور مختصر توضیح داده می‌شوند:
1. بخش ساخت و تولید
کلیه سازمان‌ها یا شعب و نمایندگی آنها که در زمینه تولید محصول فیزیکی فعالیت کرده و محصولات تولید شده یا فرآیندهای ساخت را به فروش می‌رسانند، همچنین تولیدکنندگان محصولات کشاورزی، معدن کاوی و ساختمان‌سازی می‌توانند در این بخش از جایزه شرکت کنند.
توجه: سازمان‌هایی که در بخش ساخت و تولید قرار دارند، انتفاعی هستند. تا کنون از صنایع مختلفی مانند فولاد، خودروسازی، قطعه سازی، نیروگاهی، صنعت سیمان، صنایع پتروشیمی، پالایشگاه نفت و گاز، داروسازی، مسکن ، کاشی و سرامیک و لوازم خانگی، در جایزه حضور داشته اند.
2. بخش خدمات
کلیه سازمان‌ها یا شعب و نمایندگی آنها که در زمینه فروش خدمات فعالیت می‌کنند، می‌توانند در این بخش از جایزه شرکت کنند.
توجه: سازمان‌هایی که در بخش خدمات قرار دارند، انتفاعی هستند. تا کنون از صنایع مختلفی مانند بانک، بیمه، خدمات مهندسی، خدمات پیمانکاری، موسسات حسابرسی، خدمات ICT، شرکت گاز، فروشگاه های زنجیره ای، صنعت آب و فاضلاب، در جایزه حضور داشته اند.
3. بخش سلامت
شرکت‌کنندگان در این بخش از جایزه عبارتند از سازمان‌هایی که در ارائه خدمات طبی، جراحی و بهداشت و درمان مستقیماً با افراد سر و کار دارند، اعم از انتفاعی و غیر انتفاعی، عمومی، خصوصی، دولتی و نیز برخی از شعب یا نمایندگی سازمان‌ها می‌توانند در این بخش از جایزه شرکت کنند.
تا کنون تعداد قابل توجهی از بیمارستان ها و مراکز درمانی در جایزه حضور داشته اند.
4. بخش آموزش
شرکت‌کنندگان در این بخش از جایزه عبارتند از سازمان‌هایی که خدمات آموزشی را در کل کشور ارائه می‌کنند، اعم از سازمانهای انتفاعی و غیر انتفاعی، عمومی، خصوصی، دولتی و نیز برخی از شعب یا نمایندگی آنها می‌توانند در این بخش از جایزه شرکت کنند.
5. بخش عمومی
کلیه سازمانهای عمومی دولتی و غیر دولتی و شعب یا نمایندگی آنها می‌توانند در این بخش از جایزه شرکت کنند.
توجه: سازمان‌هایی که در بخش عمومی قرار دارند، غیر انتفاعی هستند. تا کنون از نیروهای انتظامی، استانداری، جهاد کشاورزی، در این جایزه حضور داشته اند.